Vanaf begin april kan je weer eikenprocessierupsen verwachten in de eikenbomen in je omgeving. De eikenprocessierups groeit uit tot een inheemse nachtvlinder die thuishoort in onze natuur. Helaas veroorzaakt de rups door zijn brandharen vanaf half mei hinder wanneer hij in grote aantallen voorkomt: de microscopisch kleine brandhaartjes kunnen de huid irriteren en veroorzaken ernstige jeukhinder. Wanneer de haartjes met de wind worden meegevoerd, kan je last krijgen van irritatie aan de ogen en luchtwegen. Bij herhaaldelijk contact kunnen de symptomen erger worden.
Probeer daarom contact met rupsen en nesten zoveel mogelijk te vermijden: mijd eikenbomen met nesten en bedek de huid.
Kom je toch in contact met de haartjes, probeer dan niet te krabben of te wrijven. Vlak na de blootstelling kan je de huid ‘strippen’ met plakband om de brandhaartjes te verwijderen. Je plakt dan een gewoon stuk plakband op je huid en trekt dat er weer af, zo blijven de brandharen aan de plakband hangen. Spoel je huid en ogen met water en was je kleren. De klachten kunnen 1 tot 2 weken aanhouden maar ze verdwijnen meestal vanzelf. Bij lichte symptomen is er geen behandeling nodig, bij hevige jeuk kan je de apotheker raadplegen voor antijeukmiddelen. Bij ernstige klachten zoals ademhalingsmoeilijkheden raadpleeg je best de huisarts.
Nest gespot? Meld het!
Nesten kan je melden via www.info-eikenprocessierups.be door te klikken op de link naar de ‘eikenprocessierupsenkaart’ of scan de QR-code met je gsm. Open je de kaart met je gsm, dan doorloop je volgende stappen:
1. Klik de infotekst weg met het pijltje aan de rechterkant
2. Zoom in op je locatie of klik op het locatie-icoon linksonder en kies ‘Zoek mij’ om automatisch in te zoomen op je locatie.
3. Klik op het werktuigicoontje rechtsboven en klik ‘Nest melden”. Doorloop de stappen.
Er zitten eikenprocessierupsen op het openbaar domein. Wat nu?
Je maakt hiervan een melding op de eikenprocessierupsenkaart. Volg daarvoor bovenstaande stappen. De provincie gebruikt deze kaart als inventaris om de verspreiding op te volgen en zo gemeenten te ondersteunen bij het beheer van de eikenprocessierups. Opgelet: een melding van een nest op de kaart wordt niet automatisch doorgegeven aan de gemeente.
Contacteer daarom ook steeds de milieudienst van de gemeente wanneer er rupsen zitten op openbaar domein, zij zijn dan verantwoordelijk voor de bestrijding wanneer er grote kans op gezondheidshinder bestaat.
De bestrijding op openbaar domein is gratis.
Er zitten eikenprocessierupsen in mijn tuin of op mijn grond, wat nu?
Ook dit nest kan je melden op de eikenprocessierupsenkaart. Volg daarvoor de stappen bij ‘Nest gespot? Meld het!’ Wanneer de rupsen op privégrond zitten, sta jij als eigenaar van de grond in voor de bestrijding. Je kan hiervoor een gespecialiseerde aannemer contacteren, maar doe dit enkel wanneer de rupsen effectief hinder veroorzaken. Een lijst van aannemers kan je hier terugvinden. Het preventief kappen van eikenbomen is verboden.
Wat kan ik zelf doen om de eikenprocessierupsen op een natuurlijke manier te bestrijden?
Je kan zelf aan de slag door je tuin aantrekkelijk te maken voor de natuurlijke vijanden van de eikenprocessie-rups: voor mezen, sluipwespen -en vliegen zijn de rupsen een lekkere maaltijd.
Nestkasten ophangen
· Hang een nestkast vlak naast of in de aangetaste boom en maak ze jaarlijks in het najaar met warm water schoon.
· De nestkast wordt op een hoogte gehangen van 2,5 – 3 m aan de kant van de boom met de minste-verstoring (fietspad, speelterrein) en waar het niet regent.
· De nestkast is uit hout vervaardigd met een invliegopening van 32 à 34 mm. De nestkast is gemakkelijk via een schoonmaakopening schoon te maken.
· De nestkasten worden het best opgehangen in de periode september-oktober. Voor de winter zoeken de mezen reeds geschikte slaapplaats dat meestal hun nestplaats wordt. · Verdere instructies vind je terug op de website.
Sluipwespen en -vliegen aantrekken
Een deel van de rupsen wordt geparasiteerd door de sluipwesp of sluipvlieg. Zij leggen hun eitjes in de rupsen. Je kan de sluipwespen en -vliegen aantrekken door ze extra nectar en beschutting aan te bieden. Een natuurlijke berm of gazon waar de inheemse bloemen kans krijgen om te groeien en bloeien trekt het meest sluipwespen- en vliegen aan. Struiken komen ook in aanmerking als beschutting voor de sluipwespen en –vliegen. Het is nog niet geweten welke planten de grootste aantrekking uitoefenen. De komende jaren wordt er door de provincie opgevolgd of ingezaaide bermen en aanplantingen een positief effect hebben op het aantal nuttige sluipwespen en-vliegen.
Heb je nog andere vragen over de eikenprocessierups? Lees de veelgestelde vragen over de eikenprocessierups na op www.info-eikenprocessierups.be